Ο εθισμός είναι ένα σύνθετο φαινόμενο με πολλές διαστάσεις που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Υπάρχουν διάφορα είδη εθισμού: εθισμός σε ουσίες (αλκοόλ, ναρκωτικά, φάρμακα), εθισμός σε συμπεριφορές (σεξ, τυχερά παιχνίδια, social media).
Τα συμπτώματα του εθισμού, σύμφωνα με το DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5η Έκδοση), είναι 11, ενώ το άτομο πρέπει να εμφανίσει τουλάχιστον 2 από τα 11 παρακάτω κριτήρια μέσα σε μια περίοδο 12 μηνών, προκειμένου να θεωρήσουμε ότι είναι εθισμένο σε κάποια ουσία ή συμπεριφορά:
Το άτομο χρησιμοποιεί την ουσία σε μεγαλύτερες ποσότητες ή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το προβλεπόμενο.
Το άτομο πολλές φορές θέλει να μειώσει ή να διακόψει την ουσία αλλά δεν τα καταφέρνει.
Το άτομο αφιερώνει πολλές ώρες μέσα στην ημέρα ή την εβδομάδα για τη λήψη, τη χρήση ή την ανάρρωση από την επίδραση της ουσίας.
Υπάρχει έντονη επιθυμία ή λαχτάρα για χρήση της ουσίας.
Η ουσία δημιουργεί σοβαρά και επίμονα προβλήματα στην προσωπική, επαγγελματική και κοινωνική ζωή του ατόμου.
Το άτομο συνεχίζει να χρησιμοποιεί την ουσια παρά τα επίμονα ή επαναλαμβανόμενα προβλήματα που του προκαλεί.
Η χρήση της ουσίας οδηγεί το άτομο να απομακρύνεται όλο και περισσότερο από σημαντικές κοινωνικές, επαγγελματικές ή ψυχαγωγικές δραστηριότητες.
Επαναλαμβανόμενη χρήση της ουσίας σε καταστάσεις που είναι σωματικά επικίνδυνες.
Συνεχιζόμενη χρήση της ουσίας παρά τη γνώση ότι προκαλεί ή επιδεινώνει ένα σωματικό ή ψυχολογικό πρόβλημα.
Ανοχή, δηλαδή το άτομο έχει την ανάγκη για αυξανόμενες ποσότητες της ουσίας προκειμένου να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα και μειωμένη επίδραση με τη συνεχή χρήση της ίδιας ποσότητας της ουσίας.
Συμπτώματα στέρησης, σωματικά (πχ. τρέμουλο) ή ψυχικά (π.χ. άγχος).